مفاهیم گردشگری، میهمان‌پذیری و صنعت اوقات فراغت

در سال‌های گذشته توجه زیادی به مدیریت و بازاریابی گردشگری معطوف شده و نگرش به این صنعت به طور قابل ملاحظه‌ای دچار تحول گردیده است. به نحوی که در حال حاضر صنعت گردشگری به عنوان یکی از بخش‌های مهم اقتصادی شناسایی شده است. گردشگری چیست؟ گردشگری دارای مفاهیم و معانی متفاوتی است. در حقیقت ارائه مفهومی رسا و جامع و کامل از گردشگری کار بسیار دشواری است. از نظر تاریخی، مفهوم جهانگردی برای اولین بار در خلال جنگ‌های جهانی اول و دوم دچار توسعه شد. در آن زمان گردشگری به عنوان حاصل جمع عوامل و پدیده‌هایی که متاثر از مسافرت و اقامت افراد غیر ساکن به صورت موقت، بدون داشتن هدف کسب درآمد، تعریف گردید. از سال 1942 مفهوم گردشگری دچار تحولی اساسی شد و این تحول به دلیل ورود مدل‌هائی خاص و متفاوت از تجارت بود. براساس تعریفی که در سال 1995 ارائه شده است، گردشگری تحرک کوتاه‌مدت مردم میان محل اقامت طبیعی آن‌ها و محل مورد بازدید آن‌هاست. براساس این تعریف کسانی‌که در طول مدتی کمتر از 12 ماه با اهدافی چون تفریح، استراحت، گذراندن تعطیلات، امور پزشکی و سلامتی، تحصیل، ماموریت‌های مذهبی، ورزش، تجارت، دیدار خویشاوندان، از مکان دائمی و یا مکان معمول اقامت خود به مکان دیگر مسافرت می کنند، گردشگر محسوب می شوند. مرور تعاریف متعدد ارائه شده توسط صاحبنظران نشان میدهد که دشواری‌های اساسی در ارائه تعریفی واحد از گردشگری وجود دارد. در واقع یک توافق عمومی و یا اجماع واحد در خصوص تعداد شب‌های اقامت، میزان مسافتی که بایستی یک فرد طی کند و نوع فعالیت‌هایی که بایستی در طول مسافرت انجام شود، وجود ندارد. در عین حال بایستی اذعان کرد که تفاوت‌های ملیتی نیز سبب برداشت‌های مختلفی از مفهوم گردشگری شده است. گردشگری صنعتی بسیار پویاست که 4 گروه را به شدت تحت تاثیر قرار می‌دهد. 1- گردشگران 2- ارائه دهندگان کالاها و خدمات گردشگری 3- دولت‌های جوامع میزبان 4- جوامع میزبان Mcintosh، Goeldner و Ritchie ، در ردیف صاحبنظرانی هستند که معتقدند ارتباط بین چهارگروه گفته شده در فرآیند جذب گردشگران و ارائه خدمات به آنان بسیار موثر است. این گروه‌ها در یک همکاری جمعی به دنبال تحقق اهدافی در سطوح خرد و کلان هستند که سبب تغییر در قانون، سیاست، اقتصاد، اجتماع و تکنولوژی می‌شود. به طور عمومی پذیرفته شده است که صنعت گردشگری گستره‌ی بسیار وسیعی از فعالیت‌ها را در بر می‌گیرد. گردشگری محصول بخش‌ها و زیر بخش‌هایی مانند حمل‌ونقل، اقامت، جاذبه‌ها، پذیرایی، استراحت و فعالیت‌های مشابه دیگر است. این بخش‌ها تهیه‌کنندگان اصلی محصولات و خدمات مورد نیاز افراد و گروه‌های گردشگر هستند که از منازل خود به قصد گذراندن اوقات فراغت و یا تعطیلات خارج می‌شوند. نتیجه آن‌که گردشگری ملقمه‌ای از محصولات و خدماتی است که این بخش‌ها و زیربخش‌های آن‌ها برای جهانگردان آماده می‌سازند. گردشگری بزرگترین فعالیت اجتماعی - فرهنگی محسوب می‌شود کـه زمینـه آشنـایی جهانگـردان بین‌المللی را با تجارب فرهنگی فراهم می‌سازد. گردشگری در بردارنده مجموعه فعالیت‌هایی است که در بخش‌های تولید، بازاریابی و مصرف محصولات بی‌شماری مانند اجاره خودرو، اتاق‌های هتل، غذا و غیره تاثیر دارد. این صنعت نیازمند تحقیق، برنامه‌ریزی، مدیریت و کنترل است. بین سفر (Travel ) و گردشگری ارتباط بسیار تنگاتنگی وجود دارد. سفر اشاره به جابجائی مردم و انجام فعالیت‌هایی است که سبب خروج فرد از محل اقامتش به هردلیلی به غیر از کار روزانه می‌شود. سفر می‌تواند با انگیزهُ گردشگری صورت گیرد. مهاجرت و یا اکتشاف نیز در ردیف پدیدهُ سفر است. به عبارت کامل‌تر می توان گفت که سفر مفهومی وسیع‌تر و عمیق‌تر نسبت به گردشگری دارد. Hospitality یا میهمان‌پذیری مفهومی مرتبط با اقامت (Accommodation) تهیه و تدارک غذا و نوشابه (Catering) برای میهمانان است. میهمان‌پذیری در عین حال به مفهوم پذیرش میهمان و تهیه امکانات آسایش و استراحت گذراندن اوقات فراغت مسافرین از طریق رفتار دوستانه، مهربانانه و احترام آمیز کارکنان است، به نحوی که سبب رضایت گردشگران و سایر استفاده کنندگان از خدمات شود. Leisure (اوقات فراغت) به معنای وقت آزاد افراد بعداز انجام کارهای ضروری و وظایف و تکالیف فردی است. رهایی از هرگونه التزام به انجام کارهای دلخواه بدور از هرگونه فشار و یا ضرورت است. در شناسایی مرز میان کارکردن (Work) فعالیت‌های اوقات فراغت (Leisure Activity) تفاوت دیدگاه قابل ملاحظه‌ای میان صاحبنظران وجود دارد. به طور مثال فعالیتی مانند باغبانی در عین حالی که از دید عده‌ای به عنوان فعالیت کاری محسوب می‌شود؛ ولی از دید عده‌ای دیگر به عنوان یک نوع فعالیت در زمان اوقات فراغت تلقی می گردد. اینکه کار چیست و اوقات فراغت کدام است، بیشتر تابع عوامل شخصی، آداب و سنن و تحصیلات افراد است. فعالیت‌های گردشگری زمانی در دسترسند که فرصتی برای صرف اوقات فراغت وجود داشته باشد. بیشترین زمان اوقات فراغت افراد در خانه صرف شده و یا در مکان‌هایی نزدیک به محل اقامت افراد می‌گذرد. بنابراین بایستی گفته شود که چنین فعالیت‌هایی در قلمرو فعالیت‌های گردشگری قرار نمی‌گیرند. به زعم Mieczkowski تفریح، اشاره به فعالیت‌هایی است که در اوقات فراغت و به منظور تقویت فیزیکی، روحی و روانی، صورت می‌گیرد. این فعالیت به منزله کسب آمادگی روحی و جسمی برای ورود به دوره کاری انجام می‌شود. تفریح می‌تواند شامل فعالیت‌هائی مانند بازی کردن، ورزش، فعالیت‌های فرهنگی، گردشی و سفر باشد. ارزیابی اینکه چه نوع فعالیت‌هایی، در ردیف فعالیت‌های تفریحی قرار می گیرند، به رفتار و احساس افراد بستگی دارد. به عنوان مثال فعالیت‌های ورزشی در عین حالی که برای عده‌ای فعالیت تفریحی است؛ ولی برای عده‌ای دیگر فعالیت حرفه‌ای محسوب می‌شود. گردشگری یک نوع تفریح محسوب می‌شود. تفریحات گردشگرانه، بخش بسیار مهمی از گردشگری را تشکیل می‌دهد. در عین حال گردشگری در بردارنده فعالیت‌هائی مانند Business Tourism یا توریسم تجاری است که نمی‌تواند به عنوان یک فعالیت در گروه فعالیت‌های تفریحی دسته‌بندی شود. به طور خلاصه بایستی گفته شود که مفاهیم گردشگری، میهمان‌پذیری و اوقات فراغت در عین ارتباطی که باهم دارند، از یکدیگر متمایز و متفاوتند . گردشگری و میهمان‌پذیری به‌طور مستقیم در ارتباط با کالاها و خدمات است؛ در حالیکه اوقات فراغت (Leisure) جوهر زمان را با خود همراه دارد و Recreation مفهوم فعالیت را می‌رساند. تفـریـح (Recreation) اغلب دلیل اصلی شرکت در فعالیت‌های گردشگری است. تمامی این مفاهیم گویای روابط پیچیده میان تولید و عرضهُ محصولات و خدمات گردشگری به گردشگران است. - محصولات و خدمات گردشگری در ادبیات بازاریابی، کالاها و خدمات، محصول (Product) تلقی می شوند. محصولات قابل لمس اغلب کالا به حساب می‌آیند؛ در حالی‌که محصولات غیر قابل لمس در ردیف خدمات قرار می‌گیرند. خدمات در حقیقت نوع متفاوتی از یک محصول یا کالاست. بعضی از محصولات، ترکیبی از کالاهای قابل لمس و غیرقابل لمس را تشکیل می‌دهند. به عنوان مثال، رستوران ارائه‌دهنده غذا با ماهیت قابل لمس به مشتریان است ولی فضای رستوران غیر قابل لمس است. مباحث مناقشـه‌آمیـزی میـان صـاحبنظـران مـانـنـد otler ،Levitt وShostack درباره مفاهیم و مصداق‌های کالاها و خدمات قابل لمس و غیر قابل لمس وجود دارد که به بیان مثال‌هایی اکتفا می‌شود. Kotler از 4 گروه محصول نام برده است: 1- کالاهای قابل لمس 2- کالاهای قابل لمس به همراه خدمات غیر قابل لمس. 3- خدمات بسیار غیرقابل لمس به همراه کالاهای قابل لمس. 4- خدمات غیر قابل لمس. در حالی‌که Levitt معتقد است که تفکیک کالاهای قابل لمس از خدمات غیر قابل لمس کاری بسیار دشوار و شاید غیرممکن است. به زعم Shostack عامل کلیدی در تعیین کالا یا خدمت بودن به درجه قابل لمس بودن یا به عنوان آن بستگی دارد. به طور طبیعی خدمات دارای ماهیتی غیر قابل لمس‌تر نسبت به کالاهای ساخته شده‌ای که قابل لمس هستند، می‌باشند. به عنوان مثال، نمک، نوشیدنی‌ها یا اتومبیل می‌تواند در ردیف قابل لمس‌ترین کالاها تلقی شوند. از سوی دیگر آموزش و مشاوره می‌تواند در ردیف غیر قابل‌لمس‌ترین پدیده‌ها محسوب شوند. در عین حال کالاهای قابل لمسی مانند اتومبیل نیازمند عواملی با ماهیت غیر قابل‌لمس مانند فرآیند حمل و نقل هستند و یا خدمات غیر قابل لمسی مانند آموزش متضمن عوامل بیشماری از کالاهای قابل لمس مانند کتاب و اقلام مشابه دیگر است. نتیجتاً بایستی گفته شود که تمامی محصولاتی که نیازمند بازاریابی هستند، ترکیبی از کالاهای قابل لمس و خدمات غیر قابل لمس می‌باشند. در بسیاری از بخش‌های اقتصادی خدمات به شکل خاص عرضه می‌شود. در خرده فروشی،عمده‌فروشی،حمل و نقل، ارتباطات، فعالیت‌های مالی، بهداشت، آموزش و بسیاری دیگر از بخش‌ها از جمله گردشگری، صنعت میهمان‌پذیری و اوقات فراغت. به عنوان مثال اجاره یک اتاق یا ایجاد حساب پس‌انداز در بانک، به ملاقات دکتر رفتن و یا سفر با هواپیما، جملگی نمونه‌هایی از خرید خدمات محسوب می‌شوند. در عین حال بایستی در نظر داشت که مفهوم نظری خدمات بسیار پیچیده است و ارائه تعریفی روشن و جامع از آن پیچیده‌تر و دشوارتر.در بیان رابطه میان ارائه‌دهندگان خدمات و مشتریان، MIls خدمات را به سه دسته تقسیم کرده است: 1- خدمات دارای ریسک پائین مانند خدمات رستوران های Fast-Food 2- خدمات دارای ریسک متوسط مانند خدمات بانکداری 3- خدمات دارای ریسک بالا مانند میهمان پذیری و خدمات گردشگری. در نگاه Mills نوع سوم خدمات همواره دارای پیچیدگی‌های فراوان بوده و سبب افزایش میزان ریسک در انجام فعالیت‌های تجاری مرتبط با صنعت میهمان پذیری و گردشگری شده است. تجربه حاصل از مصرف خدمات و یا محصولات گردشگری تحت تاثیر عملکرد و فعالیت ارائه‌کنندگان خدمات است. زمانیکه مشتری مبادرت به اجاره اتاق در یک هتل می‌کند، به نوعی او خریدار تجربه در هتل شده است. این تجربه شامل برداشتی است که او از فضای عمومی هتل یا نحوه برخورد کارکنان هتل در بخش پذیرش و یا سایر ‌قسمت‌های هتل به دست آورده است. تجربیات حاصله (خریداری شده) ایجاد ‌ننده سود واقعی مشتریان است. برخی از این منافع فیزیکی است، مانند راحتی تخت‌های اتاق و برخی دیگر منافع روانی و هیجانی است (مانند لذت بردن و شادمانی و خوشحالی). معمولاً مشتریان خریدار مجموعه‌ای از منافع هستند که ترکیبی از منافع فیزیکی و یا روحی – روانی است. در زمان مواجهه با ارائه‌دهندگان خدمات، مشتریان در حال ارزیابی چگونگی ارائه خدمات آنان هستند و توانایی‌های آنان را در مواجهه با خود می‌سنجند . مشتریان در پی کسب تجربـه‌ای هستند کـه منجـر بـه کسب رضـایت آنان از مصرف خدمات شود. در این میان مهارت‌های ارائه‌دهندگان خدمات، انگیزه‌های آنان و نحوه رفتارشان با مشتریان به نحو تعیین کننده‌ای بر ارزیابی و تحلیل مشتریان تاثیرگذار است. براساس آنچه که از ادبیات بازاریابی خدمات به دست می‌آید، رضایت (Satisfaction ) دستاورد روانـی ناشی از تجربه دلچسب حاصل از مصرف کالاها و خدمات است. میان رضایت و کیفیت خدمات (Service Quality) ارتباط مستقیمی وجود دارد. به طور معمول ارائه خدمات با کیفیت بسیار زیاد رضایت سطح بالای مشتریان را در پی خواهد داشت. همانگونه که گفته شد یکی از مشخصه‌های اصلی خدمات، غیر قابل لمس بودن آن‌هاست. این ویژگی منحصر به فرد یکی از دلایل اصلی و اساسی در دشوار بودن فرآیند ارزیابی خدمات است. این موضوع به وسیله یکی از برجسته‌ترین صاحبنظران مباحث کیفیت (Zeithaml,1981) مورد تائید قرار گرفته است. یکی از بزرگترین دل‌مشغولی‌های محققین و ارائه‌کنندگان خدمات اطلاع از تعریف روشن کیفیت خدمات (Service Quality) و یـافتن تکنـیک‌هایی است که امکان اندازه‌گیری میزان رضایت مشتریان را میسر سازد. ویژگی‌ها و مشخصه‌های خدمات (Srvice) و کیفیت خدمات (Service Quality) دشواری‌هایی را در ارائه تعریفی روشن به وجود آورده است. برداشت هرکس تحت تاثیر گروه و طبقه اجتماعی - فرهنگی که به آن تعلق دارد و یا متاثر از نیازها و تجربیاتی است که طی زمان بوجود آمده است. از نگاه Parasuraman و Zeithaml و berry کیفیت خدمات ارتباط مستقیمی با انتظارات مشتریان دارد. Lewis و Booms عتقدند که کیفیت خدمات به نوعی با مفهوم "مناسب بودن" آمیخته شده است. به زعم آنان، ارزیابی کیفیت خدمات به این امر بسته است که "چه چیزی قابل قبول و چه چیزی غیر قابل قبول است." به طور خلاصه، ارزیابی و ارائه تعریفی جامع از خدمات کار دشواری است. در فعالیت‌های مرتبط با گردشگری، مهمان پذیری و صنعت اوقات فراغت، این وضعیت پیچیده‌تر و دشوار‌تر می‌شود. این پیچیدگی‌ها به دلیل ماهیت ذاتی این صنعت است که کار تشریح و توصیف آن را مشکل ساخته است. - کالاها و محصولات گردشگری کالا و یا محصول گردشگری (Tourism Product) ملقمه‌ای از کالاها، فعالیت‌ها و خدمات مختلفی است که توسط بخش‌های مرتبط با صنعت گردشگری و به منظور پاسخ به نیازهای گردشگران و با هدف تامین رضایت آنان تولید و عرضه می‌شود. کالا و یا محصول گردشگری شامل سفر به مقصد یا از مقصدی و مقصـد دیگـر، حمـل و نقـل فرودگـاهـی (Transfer)، اقـامت، خدمـات حمـل و نقل (Transportation) خرید غذا و یا نوشیدنی‌ها، صنایع دستی و خدمات دیگری مانند خدمات مالی، پزشکی و بیمه ای غیره دارد. یک محصول گردشگری اغلب با یک مقصد گردشگری (A Tourism Destination) ارتباطی تنگاتنگ دارد. مقصد گردشگری در واقع یک منطقه جغرافیایی است و همانگونه که Burkart و Medli اظهار داشته‌اند، مقصد گردشگری به منزله یک ناحیه جغرافیایی است که مورد بازدید گردشگران قرار می گیرد و می‌تواند یک روستا، یک شهر، یک منطقه، یک جزیره، یک شهر و یک قاره باشد. چنین مکان‌های جغرافیایی معمولاً عرصه‌کننده تعداد مختلفی از کالاها و محصولات گردشگری هستند که برای فروش و مصرف آماده شده‌اند. اجزاء اصلی و اساسی در یک مقصد گردشگری به شرح زیر است: 1- دسترسی، که تابعی از فاصله از بازارهای گردشگری است و حمل و نقل و ارتباطات که محصول گردشگری را قابل دستیابی می کند. 2- امکانات، به عنوان مثال امکان دسترسی به غذا و نوشیدنی ها، تفریحات، حمل و نقل داخلی و ارتباطات، به نحوی که گردشگر را قادر سازد به راحتی در مقصد جابه‌جا شود. 3- وجود مکان‌های اقامتی. 4- وجود جاذبه‌ها اعم از جاذبه‌های تاریخی، علمی، طبیعی و یا جاذبه‌هایی که تحت تاثیر برگزاری نمایشگاه‌ها، مسابقات ورزشی و کنفرانس‌ها ایجاد می‌شود. 5- وجود فعالیت‌های تفریحی. فعالیت‌های گردشگری در ایجاد تقاضای خدمات برای گذراندن تعطیلات در مقصدهای جهانگردی بسیار موثرند. این خدمات شامل خدمات مستقیم و غیر مستقیم می‌باشند. خدمات مستقیم شامل حمل و نقل دریائی، زمینی و هوائی، حمل و نقل در محدوده جغرافیایی مقصد جهانگردی، اقامت در هتل‌ها، متل‌ها، هتل‌های واقع شده در مجاورت دریا (Resorts) اقامت در خانه‌های محلی، روستایی و یا خانه‌های واقع شده در مزارع، پارک‌ها، مکان‌های کمپینگ و غیره، گردش در سطح شهرها و یا سایر مراکز بازدید، انجام خرید در مراکز فروش کالاها، تفریح و مشابه آن می‌باشد. خدمات غیر مستقیم نیز شامل فعالیت‌های مالی، پزشکی، بیمه، خرده فروشی، عمده فروشی (آژانس‌های مسافرتی و سازمان‌دهندگان تورهای مسافرتی) و ارتباطات، انرژی و غیره می باشد. این خدمات نقش حمایت‌کننده‌ای در بهره‌برداری از خدمات مستقیم دارند. بدون وجود خدمات غیر مستقیم، چشم‌انداز استفاده از خدمات مستقیم امیدوار کننده و رضایت‌بخش نخواهد بود؛ به عبارتی کامل‌تر، استفاده از خدمات مستقیم غیر‌ممکن خواهد شد. مجدداً بایستی یادآوری شود که محصول گردشگری به جای اینکه یک کالای قابل لمس باشد، یک سرویس تمام عیار محسوب می‌شود. محصول یا کالای جهانگردی نه فقط مجموعه‌ای از کالا‌های قابل لمس مثل ساختمان هتل‌ها و کالاهای غیر قابل لمس - خدمات اقامتی- که در عین حال در بردارنده تجربیات روانی است. این تجربیات شامل تمامی برداشت‌ها و احساس‌هایی است که از زبان خروج از منزل تا زمان بازگشت به خانه حاصل می‌شود. هریک از افراد در مصرف کالاها و محصولات گردشگری می‌توانند تجربه‌ای متفاوت داشته باشند حتی اگر مصرف کننده محصول واحدی باشند. برداشت افراد از مصرف کالاها و خدمات تابعی از عوامل تعیین کننده‌ای چون سن، طبقه اجتماعی، درآمد و نیازها و علائق فردی است. به عبارت دیگر سطح انتظارات و توقعات افراد یکسان نیست. همین موضوع سبب تفاوت در تجربه‌های حاصل شده توسط افراد می‌شود. در عین حال هر یک از افراد دارای گرایش‌های کم یا زیاد به موضوعات خاصی هستند که درجه اهمیت هر یک برای همه افراد یکسان و همساز نیست. این امر سبب می‌شود که میزان رضایت مشتریان از مصرف کالاها و خدمات گردشگری نیز یکسان نباشد. به‌علاوه محصولات و خدمات جهانگردی دارای یک بعد انسانی نیز هستند . برداشت و تحلیل و ارزیابی حاصله از این بعد انسانی دارای اهمیت ویژه‌ای است . گردشگران در هنگام مسافرت‌های خود ارتباط مستقیم و غیر‌مستقیمی را با مردمانی از دسته‌ها و طبقات مختلف مانند کارکنان هتل‌ها، مهمانداران هواپیما یا قطار، فروشندگان و صندوقداران فروشگاه‌ها، راهنمایان جهانگردی و ساکنین محلی بر قرار می‌کنند و نحوه رفتار این افراد با گردشگران، به ایجاد یک تصویر ذهنی منجر خواهد شد که در صورت مثبت بودن این تصویر گویای رضایت حاصله از مصرف کالاها و خدمات گردشگری توسط گردشگران خواهد بود و در صورت منفی بودن، بازتابی از عدم رضایت مشتریان تحت تاثیر پائین بودن سطح کیفی خدمات تلقی خواهد گردید . البته بایستی در نظر داشت که بالاترین سطح کیفی مراکز جذاب و دیدنی، بهترین هتل‌ها و اقامتگاها، بهترین امکانات حمل و نقل و بهترین برنامه‌ها برای پرکردن اوقات فراغت گردشگران چنانچه با خوشامدگوئی و میهمان‌نوازی جامعه میزبان همراه نباشد؛ سبب جذب گردشگران نخواهد شد . همین وضعیت در صورتی که سطح کیفی خدمات در حد پائینی قرار داشته باشد، نیز استمرار خواهد یافت . به نظر می رسد به عوامل پنج گانه که پیشتر اشاره شد، یک عامل تعیین کننده و تاثیر‌گذار بایستی اضافه شود که آن‌هم چیزی نیست جز، “مردم“. تحقیقات نشان می‌دهند که صنعت گردشگری به شدت تحت تاثیر نحوه برداشت جهانگردان از شیوه عمل کسانی است که مسئولیت ارائه خدمات به جهانگردان را عهده‌دار هستند. توسعه و گسترش برداشت‌های مثبت از نحوه عملکرد ارائه دهندگان خدمات، نقش مثبت و سازنده‌ای را در مقصدهای گردشگری از خود به جای می‌گذارد. داشتن تجربه تلخ در دوران مسافرت که حاصل ارائه خدمات ضعیف است، سبب وسعت یافتن بار منفی ناشی از تجربه ناملایمات و رویدادهای نا‌خوشایند می‌شود. در چنین شرایطی تصویر ذهنی ساخته شده به سادگی قابل اصلاح نخواهد بود. برداشت‌های نه‌چندان دلچسب و ناگوار همچنین بر سیستم‌های فروش تاثیر نامطلوب خواهد گذاشت. بنابراین بایستی در نظر داشت که طریق تامین نیازهای جهانگردان و نحوه ارائه خدمات به آنان توسط تامین‌کنندگان خدمات بر میزان موفقیت در تولید و عرضه محصولات و خدمات گردشگری تاثیر تعیین کننده‌ای دارد . تامین رضایت گردشگران نیازمند نگاهی جامع‌نگرانه به روند تاثیر‌گذار و زاینده این هدف در ایجاد تحرک وسیع‌تر وگسترده‌تر در حوزه‌های اقتصادی، فرهنگی، اجتماعی جوامع میزبان است. برداشت جامع از این هدف استراتژیک می‌تواند سبب ارتقاء سطح کیفی محصولات و خدمات جهانگردی گردیده و روند ورود گردشگران به مقصدهای معین و دارنده مشخصه‌های بازارهای پایدار جهانگردی را وسعت بخشد. آن‌چه که در این میان اهمیتی در خور توجه می‌یابد؛ نقشی است که مردم به عنوان میزبانان اصلی ایفا خواهند کرد . توسعه روح میهمان‌نوازی و گشاده‌روئی در مواجه با جهانگردان؛ چنان‌چه با بهبود مستمر سطح کیفی خدمات همراه شود، روند جذب گردشگران شتاب بیشتری گرفته و تمامی بخش‌های مرتبط با صنعت گردشگری را منتفع و بهره‌مند خواهد ساخت

منبع: ایسنا

کد خبر:  8309-00584.27587

تاریخ:  11 آذر 1383